زمان مطالعه: 2 دقیقه
آژانس فضایی اروپا، در سال 2013 با راه اندازی پروژه رصد خانه گایا (Gaia) در میسر مطالعه داده های دقیق از ستاره های داخل و خارج کهکشان راه شیری قدم گذاشت. از زمان شروع کار این پروژه در سال 2014 تا پایان 2016 (طی 22 ماه) توانست درباره 2 میلیون ستاره اطلاعات جمع آوری کند.
این ابزار ها به قدری دقیق هستند که آژانس فضایی ادعا دارد، “همانند این است که یک شخص بدون هیچ کمک و ابزاری از روی زمین به ماه بنگرد و یک سکه بر روی ماه پیدا کند.” با کمک گایا محققان توانسته اند تئوری های روشن تری از نحوه حرکت ستاره ها، نحوه تشکیل کهکشان ها و یا نحوه تکامل آن ها داشته باشند.
با استفاده از ابزارهای موجود پروژه گایا موقف شده چیزی را کشف کند که برای آن طراحی نشده بود. رویدادی به نام ستاره لزره یا Starquake که محققان حتی از وجود آن خبر نداشتند.
لرزشی که شکل ستاره را دگرگون می کند
توصیف اینکه ستاره لرزه چیست نمیتواند بسیار سردرگم کننده باشد و میتوان آن را به زمین لرزه تشابه کرد. اما آیا تفاوتی بین این دو وجود دارد؟
ستاره لرزه اشاره به حرکت سطح یک ستاره مغناطیسی یا مگنتار دارد. این ستاره ها معمولا بسیار کوچک هستند ( طولی حدود 24 کیلومتر) و تعدادی بسیار کمی از آن ها شناخته شده اند. اندازه این ستاره ها میزان قدرت ستاره لرزه ها و اثر برخورد آن را کاهش نمی دهد، در حدی که در سال 2004 طی چنین رویدادی ارتباطات بر روی زمین به طور موقتی مختل شد و میدان مغناطیسی زمین کمی جابه جا شد.
در گذشته گایا موفق شده است که ستاره لرزه های شعاعی را تشخیص دهد. این لرزش ها معمولا الگویی حلقه ای داشته و به سمت بیرون حرکت می کنند.، اما اخیر نوع دیگری از ستاره لرزه ها کشف شده اند که آژانس فضایی اروپا انتظار آن را نداشت.
این نوع لرزه ها که کشف آن برای گایا بسیار دشوار است،شباهت به سونامی دارند و میتوانند شکل کلی ستاره ها را تغییر دهند. پس از بررسی های بیشتر محققان متوجه شدند که این نوع لرزش ها فقط مربوط به ستاره های مغناطیسی نیست و هزاران ستاره در کهکشان را تحت تاثیر قرار می دهد.
این موضوع باعث شده تا محققان تئوری محدود بودن ستاره لرزه به ستاره های مغناطیسی را بازبینی قرار دهند. این کشف باعث شده تا گایا معدنی از احتمالات و تئوری های قابل کشف و بررسی را در زمینه ستاره لرزه شناسی برای ستاره های عظیم فراهم کند.
