فضا چه بویی دارد؟

هیچ کس در فضا نمیتواند فریاد کشیدن شما را بشنود، اما به نظر میرسد که بو کشیدن در فضا ممکن است. البته اگر بتوانید در فضای خارج جو زمین کلاه فضانوردی خود را بردارید، و همانطور که فیلم ها و محققان متعدد بارها یادمان داده اند، فضای خارج جو زمین فضایی خلاء بدون هوا است.

در غیاب هوا در فضا صدا امکان جابه جایی ندارد و همانطور که ممکن است بدانید امواج صدا در واقع لرزش ملکول های هوا در اثر برخورد به یکدیگر هستند پس بدون هوا هیچ صدایی نیز شنیده نخواهد شد.

اما با اینکه فضانوردان در هنگام پیاده روی فضایی نمیتوانند کلاه خود را بردارند، اما برخی از آن ها اعلام کرده اند که فضا بسیار بو می دهد. اما چطور ممکن است؟

لباس های فضانوردان برای محافظت از آنها در مقابل دمای بسیار و تششعات طراحی شده است، در عین حال میزان زیادی اکسیژن به فضانورد ارائه می دهد و  فشار داخل لباس را تنظیم می کند. همچنین  هر نوع بویی را که داخل فضا وجود داشته باشد فیلتر می کند.

اما زمانی که فضانوردان گزارش داده اند زمانی که از پیاده روی فضایی به فضاپیما بازمیگردند، پس از گذر از هوابند و در آوردن کلاه خود بو های متفاوتی از بوی باربکیو گرفته تا فلز در حال سوختن، لنت ترمز ماشین، باروت و حتی کلوچه های بادومی در حال سوختن به مشامشان خورده است.

فضانوردان چه بویی احساس کرده اند؟

در مصاحبه ای در سال 2009 فضانورد ناسا کوین فورد در این باره گفت: همانند چیزی بود که به مشامم نخورده بود، اما هیچ وقت فراموشش نخواهم کرد.

فضانورد ناسا دان پتیت نیز در اینباره می گوید: توصیف بویش دشوار است، ولی همانند بوی دود جوشکاریه شیرین و خوشایند بود.

خلبان شاتل دومینیک آنتونلی نیز میگوید که توصیف این بو بسیار دشوار است، اما بویی است که آن را فراموش نخواهد کرد.

فضانورد ژاپنی کویچی واتاکا هم درباره بوی فضای صحبت هایی کرده است، او می گوید که بوی مشابهی احساس کرده است اما مشخص نیست که این بو از کجاست. البته تئوری هایی در این باره وجود دارد.

تئوری های متفاوت

یکی از این ایده بوی فضا را به ستاره های در حال مردن نسبت داده است. وقتی ستاره ها به مرگ نزدیک می شوند، نوعی ترکیب بدبو با نام پولیسیلیک آروماتیک هایدرو کربن یا PAH تولید می کنند.

لوئیس آلاموندلا، تاسیس گر و مدیر آزماشیگاه فیزیک و شیمی فضایی در مرکز تحقیقات Ames ناسا بیان کرده است که PAH برای ابد در فضا معلق می ماند و در تمامی کهکشان یافت می شود، حتی در داخل مواد فضایی که بر روی زمین وجود دارد.

یک توصیف دیگر برای این بو، نوعی عمل شیمیایی به نام اکسیده شدن است. بسیاری ازبو های استشمام شده در فضا زمانی اتفاق افتاده است که فضا نورد به داخل فضاپیما برگشته، دریچه خارجی را بسته، از هوابند عبور کرده، و دریچه داخلی را باز کرده است.

آکادمی تحقیقات استرالیا اعلام کرده است، زمانی که فضا نورد در فضا است، اتم های تکی اکسیژن اتمی بر روی بافت لباس فضانورد و ابزاری که استفاده می کند جمع می شود، و زمانی که فضانورد در هوابند اقدام به تنظیم مجدد فشار هوا می کند، این اکسیژن های اتمی با O₂ ترکیب شده و اوزن تشکیل می دهندو این همان بویی است که فضانوردان استشمام می کنند.

ناسا بوی فضا را در حدی جدی میگیرد که یک متخصص شیمی با نام استیون پیرس استخدام کرده است، تا بوی استشمام شده توسط دیگر فضانوردان را برای مراحل آموزش بازسازی کند تا موجب حیرت آنها در حین ماموریت نشود.

استیون پیرس دراین باره گفته که بوی فلز ماننداستشمام شده، احتمالا از یون ها ساطع می شود که به ارتعاش در می آیند.