تحول چشم گیر تلفن های همراه از گذشته تا به حال

تلفن های همراه بخشی همه جانبه زندگی مدرن ما هستند. تصور زندگی امروز بدون آنها تقریبا غیرممکن است، و چیزی که زمانی در اختیار متخصصان ثروتمند بود، اکنون به قدری گسترده شده است که بیش از نیمی از کودکان اولین تلفن خود را قبل از 11 سالگی  خریداری میکنند.(منبع: NPR)

امکان تماس با دوستان و خانواده در هر کجا که هستید و دریافت پاسخ از اینترنت در یک لحظه (بسته به کشوری که در آن زندگی میکنید) امری مسلم تلقی می شود. تلفن شما به شما امکان دسترسی به سرگرمی، ارتباطات و GPS بلاردنگ را می‌دهد. می‌توانید تقویم قرارهای ملاقات خود را ضبط کنید، از رویدادهای جهان مطلع شوید، و تمام لحظات زندگی خود را از یک دستگاه ثبت کنید.

در حالی که تلفن های همراه به نظر اختراعی نسبتاً جدید به نظر می رسند، تاریخچه آنها تقریباً یک قرن را در بر می گیرد، و این موضوع شامل حضور اولیه آنها در خانه ها و ذهن الکساندر گراهام بل را نمی شود.

تلفن‌های همراه از اولین تلفن‌های همراه تا محصولات شگفت‌انگیز مدرنی که در جیب شما جای گرفته‌اند، مسیر طولانی را طی کرده‌اند تا به اینجا برسند. تلفن های ما در طول مسیر آنقدر تغییر کرده اند که به سختی شبیه به خود در گدشته هستند. برای درک چگونگی این تحول خیره کننده، باید به ابتدای این داستان برگردیم.

تلفن ماشین

شرکت AT&T اولین تلفن های همراه جهان را در سال 1946 معرفی کرد، اما این تلفن ها از نظر دامنه و در دسترس بودن بسیار محدود بودند، چرا که محدودیت های تکنولوژیکی آن زمان چنین بود.

یک منطقه معین فقط می توانست 11 یا 12 کانال را مدیریت کند، به این معنی که اگر تعداد کاربران بیشتر از این می بود، خطوط بسته می شود و شما باید منتظر میماندید تا تماس خود را برقرار  یا دریافت کنید (منبع: بریتانیکا).

این تلفن‌های همراه اولیه نیز نیاز به برق سرسام‌آوری داشتند و از هر نوع باتری دستی موجود در آن زمان مصرف بیشتری داشتند. برای حل این نیازهای برق، سازندگان آنها را در داخل وسایل نقلیه قرار دادند تا بتوانند به منبع انرژی نسبتاً بزرگ موجود در باتری‌های خودرو تکیه کنند.در نتیجه، آنها لقب محبوب “تلفن ماشین” را به دست آوردند.

قرار دادن تلفن خود در نزدیکی داشبورد به شما این امکان را می داد که برای اولین بار دستگاه ارتباطی خود را با خود به دور از خانه منتقل کنید، اما همچنان به دیگران متصل بمانید. با توجه به اینکه ماشین ، یا حداقل باتری، یک جزء ضروری از این دستگاه ها بود،این تلفن ها فوق العاده بزرگ بودند، البته تا توجه به استاندارد های امروزی یا حتای سه دهه پیش.

وقتی سازندگان تلفن متوجه شدند که می توانند کاربران بیشتری را با تقسیم کردن یک منطقه به واحدها یا سلول ها (Cell) اضافه کنند، اوضاع شروع به تغییر کرد. اسم تلفن های سلولی یا همراه که در زبان انگلیسی Cellphone نام دارند از اینجا نشئت میگیرد. با اینکه ما عادت کردیم به آن ها گوشی همراه یا Mobile Phone بگوییم، نام اصلی آن ها در گذشته Cellphone یا تلفن سلولی بود و این اصطلاح همچنان توسط بسیاری حتی برای اشاره به گوشی های امروزی نیز ا ستفاده می شود.

در آن زمان تنها مشکل سلول ها این بود که فرکانس‌های محدودی داشتند، حداقل تا زمانی که FCC بخش عمده‌ای از باندهای UHF را در سال 1968 عرضه کرد و در نهایت همه چیز در برای تولد سرآغاز تلفن های همراه میسر شد.

اولین تلفن سلولی یا تلفن همراه

در آن زمان، شرکت موتورولا در حال کار بر روی فناوری‌های تلفن همراه بود و امیدوار بود که بتواند AT&T را در بازار شکست دهد. در سال 1973  مارتین کوپر (Martin Cooper)، مهندس موتورولا، با جوئل انگل (Joel Engel) از AT&T تماس گرفت تا به این شرکت اطلاعا دهد که مسابقه را باخته است.

گوشی که موتورولا موفق به طراحی آن شد  DynaTAC 8000X نام گرفت، و با استاندارد های امروزی بسیار متفاوت بود. اما با توجه به اینکه اوایل دهه 70 بود و کوپر چیزی برای مقایسه با آن نداشت، احتمالاً نمی دانست چه چیزی در این دستگاه کم و کاستی دارد.

وزن این گوشی 2.5 پوند یا 1.1 کیلوگرم بود و تنها 35 دقیقه زمان مکالمه داشت و پس از آن تقریباً 10 ساعت نیاز به شارژ مجدد داشت. این استاندارد با سطح راحتی که امروز به آن عادت کرده‌ایم بسیار فاصله دارد، اما در آن زمان برای ریختن خاک به چشم رقیب موتورولا کافی بود و بشریت را در مسیری به سمت ارتباطات سیار تقریباً جهانی قرار داد.

ورود نوکیا

این روز ها نوکیا دیگر بازیگر قدرتمندی در بازار تلفن های همراه نیست. نوکیا که در سال 2007 با 48 درصد از سهام بازار در اوج خود بود، در سال 2013 به 3 درصد از سهام بازار سقوط کرد. اما، نوکیا از قدیمی ترین بازیکنان این بازار است.

گوشی نوکیا موبیرا سیتیمن (Nokia Mobira Cityman) که در سال 1987 عرضه شد، اصول پایه ای را که موتورولا در طراحی تلفن های همراه پیاده سازی کرده بود اتخاد کرد و آنها را بهبود بخشید. این گوشی زمانی که میخائیل گورباچف، رئیس جمهور وقت اتحاد جماهیر شوروی از آن استفاده کرد، محبوبیت پیدا کرد.

انتخاب شدن به عنوان روش ارتباطی برای رهبران جهان تنها چیزی نبود که سیتیمن دنبال آن بود.این گوشی تقریباً یک پوند سبک تر از DynaTAC بود و کمتر از 800 گرم  وزن داشت. زمان مکالمه نیز با زمان شارژ چهار ساعته  به کمتر از یک ساعت رسید.

این ارقام همچنان عالی نیستند، اما در مقایسه با نسخه های قبلی خود، در هر دو زمینه پیشرفت قابل توجهی داشت. موضوع دیگر اینکه ، قیمت این گوشی به راحتی بر روی تجهیزات بزرگ و اندازه آن سایه می افکند.

به گفته Phone Arena ، گرفتن یکی از این گوشی ها در دست شما (اگر در زمان حال فروخته شود) حدود 10000 دلار برای شما هزینه خواهد داشت.

موتورولا و اولین تلفن تاشو

همانند بسیاری از انواع مسیر های تکاملی، چیز ها در ابتدا  آهسته تغییر می کنند و سپس به سرعت تغییرات آن ها افزوده می شود. در حوزه فناوری تلفن همراه، موتورولا MicroTAC 9800X را می توان آغاز این منحنی افزایش سرعت دانست.

در جهت عقب نماندن از نوکیا، شرکتی که اولین تلفن همراه واقعی را برای ما به ارمغان آورد، در سال 1989 با اولین تلفن تاشو جهان وارد معرکه شد.

این تلفن در مقایسه با دستگاه های قبلی، به طور قابل توجهی کوچکتر و سبک تر بود. این به دلیل طراحی نوآورانه تاشو آن بود. قطعه دهانی در هنگام عدم استفاده جمع می شد و دکمه ها را می پوشاند. این نه تنها برای محافظت از دکمه ها مناسب بود، بلکه برای کاهش ابعاد کلی آن نیز مفید بود.

طبق گفته Android Authority،دستگاه  MicroTAC حدود 300 گرم یا کمتر از یک پوند وزن داشت. این یکی از اولین تلفن‌های همراهی بود که به اندازه کافی کوچک بود که به راحتی در جیب قراربگیرد و زمینه را برای تلفن‌های تاشو بی‌شماری در سال‌های آینده فراهم کند.

این طراحی برای موتورولا آنقدر موفقیت آمیز بود که تقریباً یک دهه تا سال 1998  با تغییرات جزئی در بازار ماندگار شد. شاید بخشی از جذابیت آن، احساس رضایت بخش پاسخ دادن به تماس ها و پایان دادن به تماس ها با باز یا بسته کردن قطعه دهانی آن بود، چیزی که متاسفانه در دستگاه های امروزی وجود ندارد.

اولین پیام متنی

تا این مرحله، بیشتر تمرکز نوآوری بر روی کاهش اندازه کلی تلفن‌های همراه و در عین حال بهبود عمر باتری آن‌ها بود، اما از نظر عملکرد، بهبود زیادی در این محصولات صورت نگرفته بود. اما با نزدیک شدن پایان یافتن سال 1992، همه چیز تغییر کرد.

در 3 دسامبر 1992، نیل پاپوورث (Neil Papworth) اولین پیام متنی جهان را ارسال کرد. در آن زمان، او به عنوان یک برنامه نویس برای شرکت Vodafone کار می کرد و این پیام را برای ریچارد جارویس (Richard Jarvis)، یکی از مدیران Vodafone ارسال کرد.

مشخص نیست که آیا پاپورث یا جارویس اهمیت آنچه را که به دست آورده‌اند را درک کرده‌اند یا اینکه چگونه بر ارتباطات جهانی در دهه‌های آینده تأثیر گذاشته اند، و در این پیام چیز کمی وجود دارد که احساسات آنها را نمایش دهد. در این پیام به سادگی نوشته شده بود: کریسمس مبارک.

جارویس این پیام را در یک  Orbitel 901 دریافت کرد، یک تلفن غول پیکر با وزن بیش از 4.5 پوند یا دو کیلوگرم. در حقیقت، به سختی می توان آن را یک تلفن همراه نام گذاشت، اما این اولین دستگاهی بود که در شبکه GSM کار می کرد. متأسفانه، Orbitel قادر به پاسخگویی به پیام نبود و  اولین پیام متنی جهان بی پاسخ ماند (منبع: NPR).

علیرغم شروع بد، اولین پیام مناسب بود زیرا پیامک به زودی هدیه ای برای همه ما شد و ما را از نیاز به پاسخگویی به تماس های تلفنی رهایی بخشید. اگرچه احتمالاً در آن زمان امکان پیش‌بینی وجود نداشت،اما این اولین تغییر مهم در عملکرد تلفن همراه با حرکت به سمت دستگاه‌هایی بود که امروز با آن‌ها آشنا هستیم.

اولین تلفن هوشمند

به گفته Cambridge Wireless ، بحث هایی در مورد اینکه کدام دستگاه افتخار اولین گوشی هوشمند دنیا را به دست آورده است وجود دارد. این مشاجره عمدتاً به دلیل اختلاف نظر در مورد این است که دقیقاً چه چیزی به عنوان یک گوشی هوشمند واجد شرایط است و این واقعیت که این اصطلاح تا زمانی که چندین رقیب در بازار وجود داشتند ظهور پیدا نکرد.

در حالی که این محصول به‌طور شگفت‌انگیزی با گوشی‌های هوشمند مدرن متفاوت به نظر می‌رسد،بسیاری از مردم دستگاه شخصی ارتباط Simon ساخت IBM را اولین تلفن هوشمند میشناسند. این دستگاه که در سال 1992 عرضه شد، دارای تعدادی عملکرد بود که تا یک دهه و نیم بعد در بازار گسترده تر رایج نشد.

نگاه به این گوشی تداعی گر پیوند فوق العاده بین تکنولوژی قدیم و جدید است. در نگاه اول، شباهت بیشتری با تلفن های همراه قدیمی دارد که حاصل ساختار جعبه ای شکل و روکش مات آن است.

چیزی که آن را متمایز می کرد، یک صفحه نمایش لمسی LCD بزرگ بود که به وضوح بیشتر قسمت جلویی آن را اشغال می کرد. آن صفحه با یک قلم  استایلوس همراه بود و قادر به ارسال و دریافت ایمیل، فکس و صفحات بود.

همچنین دارای یک دفترچه آدرس داخلی، پوشه فایل، تقویم و موارد دیگر بود (به گزارش Insider). علیرغم مجموعه ای از عملکردهای چشمگیر، Simon تنها حدود 50000 دستگاه فروخت و بازار را مانند گوشی های هوشمند بعدی تسخیر نکرد. گاهی اوقات موفقیت چنین دستگاه هایی کمتر در مورد عملکرد و بیشتر در مورد زمان بندی است.

اینترنت در تلفن همراه

با اینکه Simon آنقدر که IBM امیدوار بودبه موفقیت نرسید، اما این دستگاه خبر از تغییری در شیوه‌های ارتباطی مردم داد که در اواسط دهه 90 به اوج خود رسید.

در آن زمان اینترنت یک فناوری رو به رشد بود، اما جذابیت آن به ویژه در ایالات متحده به سرعت شروع به افزایش کرده بود. تا سال 1997، تقریباً 20٪ از مردم در آمریکای شمالی در فضای آنلاین بودند و این اعداد همچنان در حال افزایش بودند.

به همین ترتیب، تقریباً 20٪ از مردم در ایالات متحده در این زمان تلفن همراه داشتند. این فرصتی برای ارائه دهندگان تلفن همراه فراهم کرد تا این دو فناوری را متحد کنند.

شرکت AT&T اولین قدم را در ارائه یک تلفن همراه مجهز به اینترنت برداشت و نمونه اولیه تلفنی به نام PocketNet را توسعه داد، اما آن تلفن هرگز به بازار راه پیدا نکرد.

اما در سال 1996، دستگاه نوکیا با ساخت دستگاهی با نام 9000 Communicator موفق به این اقدام شد . تلفن همراه Communicator طراحی صدف شکل تاشو داشت که یک صفحه کلید کامل QWERTY و یک صفحه نمایش بزرگ با قابلیت دسترسی به محتوای آنلاین را در داخل پوسته آن  پنهان میکرد

تجربه کاربری این محصول نامتراکم بود و جذابیت آنچنانی نداشت. این دستگاه با تکیه بر WML (wireless markup language یا زبان نشانه‌گذاری بی‌سیم)  برای ترجمه سایت‌ها به چیزی که تلفن توانایی خواندن آن را داشته باشد، فعالیت میکرد.

چند سال بعد، نوکیا با معرفی 7110 Nokia، اولین تلفنی که همراه با مرورگر داخلی بر پایه Wireless Application Protocol عرضه شد، پیشرفت قابل توجهی در این زمینه کرد.

اولین تلفن همراه با پخش کننده موسیقی MP3

امروزه پخش موسیقی با تلفن برای شما امری عادی است، اما همیشه اینطور نبود. عملکرد پخش موسیقی از موبایل که امروزه به آن دسترسی داریم را می توان به محصول UpRoar شرکت سامسونگ که در سال 2000 عرضه شد ریشه یابی کرد.

حتی قبل از اینکه اولین آی پاد شرکت اپل وارد بازار شود و پخش کننده های MP3 را به دستگاه روز تبدیل کند، سامسونگ موفق به ترکیب یک تلفن همراه را با یک پخش کننده MP3 شده بود.

UpRoar که بر روی چارچوب یک تلفن تاشو نسبتاً استاندارد ساخته شده بود، علاوه بر 64 مگابایت حافظه داخلی برای موسیقی، شامل مرورگر وب، شماره گیری صوتی و دفترچه یادداشت می شد.

به گفته CNN، این میزان برای نگهداری یک ساعت موسیقی کافی بود و این گوشی قادر بود تا با یک بار شارژ، 11 ساعت به پخش موسیقی ادامه دهد.

با اینکه دریافت فایل‌های موسیقی به طور مستقیم از طریق اینترنت روی تلفن هنوز امکان‌پذیر نبود، اما این ویژگی همچنان چندین سال تا به واقعیت پیوستن و استاندارد شدن فاصله داشت. در عوض، امکان انتقال فایل های موسیقی از طریق کابل USB وجود داشت، و این دستگاه به نرم افزار MusicMatch مجهز بود.

به منظور تطبیق عملکردهای پخش کننده MP3 با تلفن همراه، یک دکمه پخش/مکث بزرگ در جلو و وسط این دستگاه ساخته شده بود و حتی زمانی که گوشی بسته می شد، قابل دسترسی بود. این دستگاه به وضوح از زمان خود جلوتر بود، اما زمینه را برای یک تغییر اساسی دیگر در عملکرد تلفن همراه فراهم کرد.

اولین تلفن همراه با دوربین

همانند اولین گوشی هوشمند دنیا، بحث هایی در مورد اینکه کدام گوشی اولین گوشی دارای دوربین بود وجود دارد.و اینبار نیز بحث این است که دقیقاً چه چیزی به عنوان یک تلفن دوربین دار به حساب می آید.

به گفته CNET، چندین دستگاه اولیه عملکرد تلفن و دوربین را پیوند داده بودند، مانند Deltis VC-1100 ساخت شرکت Olympus که به کاربران اجازه می داد با استفاده از خطوط تلفن عکس ها را آپلود کنند. اما با اینکه این دستگاه از فناوری تلفن های سلولی استفاده می کرد، اما یک تلفن نبود.

دستگاه‌های دیگر نیز وجود داشتند که از دانگل هایی برای اتصال دوربین به یک تلفن همراه استفاده می‌کردند و به آنها اجازه می‌داد با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. اما چیزی که این محصولات کم داشتند یک دستگاه واحد بود که هر دو هدف عکاسی و تلفن همراه را برآورده  کند. این که آیا آن نمونه‌های اولیه را میتوان تلفن های همراه دوربین دار خواند، بسته به نظر شما دارد.

سامسونگ احتمالاً اولین شرکتی بود که در سال 2000  با عرضه محصول SCH-V200 اولین تلفن همراه واقعی دارای دوربین را عرضه کرد.  این گوشی دارای یک دوربین 0.35 مگاپیکسلی بود و می‌توانست 20 عکس را روی گوشی ذخیره کند. تنها مشکل این بود که برای بازیابی تصاویر خود کاربر مجبور بود تلفن را به یک کامپیوتر متصل کند (منبع Digital Trends).

شرکت شارپ طی همان سال موفق شد تمامی این قابلیت ها را در یک محصول جمع آوری کند، و اقدام به ساخت دستگاهی کرد که هم دارای دوربین  بود و هم توانایی ارسال عکس‌ها را از طریق هوا داشت.

به این تربیت بود که دوربین به سرعت به جزء ضروری تقریباً تمامی تلفن های همراه موجود در بازار تبدیل شد.

اولین آیفون

در اواسط دهه 2000، تلفن های همراه تقریباً جهانی شده بودند و سازندگان انواع عملکردهای جالب از عکس گرفتن و گوش دادن به موسیقی تا ارسال پیام های متنی و دسترسی به اینترنت را در محصولات خود مورد آزمایش قرار داده بودند و بازار برای کسانی آماده شده بود که همه این قابلیت ها را در یک دستگاه به صورت یکپارچه قرار دهند.

همانطور که گفتیم، آیفون اولین گوشی هوشمند دنیا نبود، اما این محصول فرم فاکتورهایی را در بازار رایج کرد که تقریباً روی هر تلفن همراهی که بعد از آن عرضه شد تأثیر گذاشت.

با صرف نظر از این که در حال حاضر چه تلفن هوشمندی در دست خود دارید، به احتمال زیاد می توانید بسیاری از قابلیت ها و در واقع DNA طراحی آن را به اولین گوشی آیفون ردیابی کنید.

هنگامی که اولین نسخه اپل در سال 2007 عرضه شد، بسیاری از عملکردهایی که امروزه می شناسید و استفاده می کنید را نداشت. به گزارش Insider  این دستگاه فروشگاه برنامه نداشت، نمی توانست فیلمبرداری کند و حتی نمی توانست عکسی را در یک پیام متنی ارسال کند.

اما این محصول بهتر از هر گوشی قبلی یا پس از آن، بستری برای آزمایش و نوآوری در گوشی های همراه هوشمند ایجاد کرد که از آن زمان تاکنون ادامه داشته است.

هر محصول جدید آیفون بر اساس طراحی مدل قبلی ساخته شده است. با اینکه تغییرات سال به سال و مدل به مدل این گوشی ها چندان چشم گیر به نظر نمیرسد ،اما تکامل تجمعی بین اولین آیفون و جدید ترین مدل ها تقریباً به اندازه تغییر کلی تلفن های همراه از تاریخ طراحی اولین مدل ها خیره کننده است.

بازگشت فرم فاکتور های قدیمی

علیرغم تمام عملکردهای باورنکردنی که در تلفن های همراه مدرن وجود دارد، بیشتر آن ها از نظر طراحی ظاهری یک کمبود آزار دهنده دارد. این موضوع نیز تا حدی به طراحی ظاهری همان آیفون اول بازمی گردد.

از آن زمان، تلفن های همراه طراحی مستطیل شکل و آجر گونه ای، ساخته شده از شیشه و فلز و یا پلاستیک پیدا کرده است. در حالی که رابط‌های کاربری این گوشی ها می‌تواند تا حدودی متفاوت باشد، در اکثر موارد، اگر یک گوشی را در دست خود گرفتید، همانند این است که تمامی آن  ها را امتحان کرده است.

دیگر نمیتوان آن صدای رضایت بخش بسته شدن گوشی های تاشو را شنید، و از صفحه نمایش های خارجی جذاب این فرم فاکتور های تاشو لذت برد. مگر اینکه حاضر به پرداخت هزاران دلار ( یا میلیون ها تومان) برای خرید گوشی های تاشوی جدید سامسونگ باشید که از گذشته بیشتر با آجر شباهت دارند.

ولی به طور کل به دنبال بهبود عملکرد و طراحی های ساده، چیزی از تجربه تلفن های همراه قدیمی را از دست داده ایم و این موضوع سالها ادامه داشت. خوشبختانه به نظر میرسد این موضوع در حال تغییر است.

برخی از تولیدکنندگان تلاش می‌کنند تا فناوری ها مدرن را با طراحی‌های گذشته پیوند بزنند تا به مصرف‌کنندگان صفحه‌های تاشو و مانیتورهای دوتایی کامل با قطعات متحرکی بدهند که مدت‌هاست در  بازار ندیده‌ایم.

برخی از این تلفن‌ها نیز، مانند LG Wing و Lenovo C Plus، به نظر میرسد که از یک فیلم علمی تخیلی آینده‌ گرایانه برداشت شده باشند، که هم عجیب و هم خارق العاده هستند.

البته در این بین نباید این محصولات نوکیا را فراموش کرد که به نظر میرسد از قلب ما خبر دارد.

مشخص نیست که آینده تلفن‌های همراه ما را به کجا خواهد برد، اما نگاهی به تاریخچه این فناوری ثابت می‌کند که پیشرفت از آزمایش چیزهای جدید حاصل می‌شود، حتی اگر آن چیزی بار اول کار نکنند.